Periodieke update financiële markten 2023 - Q4
Vanaf heden zal een update van de ontwikkelingen op de financiële markten een vast onderdeel uitmaken van de Nieuwsbrief Pensioen. De periodieke update wordt verzorgd door Corné van Zeijl. Corné van Zeijl is analist en strateeg bij Cardano (pensioenbelegger) en zal bij velen van jullie wel bekend zijn. Lees hieronder de eerste bijdrage van Corné.
Macro-economische ontwikkeling
Een jaar geleden waren economen nog somber over de Europese economie vanwege de verwachte energiecrisis. Vervolgens was er opluchting omdat Koning Winter erg mild was. Daarna kwam er weer een golf met somberheid omdat met name de Duitse economie leidde onder de terugval in China en een sterke voorraadafbouw.
De grote verbazing onder economen is er nog steeds de vastberadenheid van de Amerikaanse consument om te consumeren. Dat komt onder andere doordat hij nog wat Corona spaargeld over heeft. Ook de loonontwikkeling is nog steeds goed en de arbeidsmarkt krap. Bovendien heeft de sterk gestegen rente minder effect dan in vorige rente cycli. Dat komt vooral omdat hij de afgelopen jaren de rentevast periode op zijn hypotheek flink heeft verlengd. De consensus verwachting is dan ook een zogenaamde ‘soft landing’ van de economie in Amerika. Wij gaan echter wel van een recessie uit. Op 1 oktober is er weer afbetaald op de studieschulden na een pauze van 3 jaar. In de VS zijn er 40 miljoen Amerikanen met een studielening. Daarnaast zijn de Corona spaarpotjes zo goed als op. En de rentebetalingen op creditcards, autoleningen en consumptief krediet beginnen zo langzamerhand wel pijn te doen. Als laatste zijn er hier en daar de eerste signalen van een afzwakking van de arbeidsmarkt te zien.
China heeft nog steeds last van de naweeën van het klappen van de huizenbubbel. Daarnaast hadden Chinezen geen Corona spaarpotje en is het consumentenvertrouwen na de Corona crisis sterk afgenomen.
Financiële markten
Na een rustig kwartaal op de obligatiemarkten was het derde kwartaal vrij volatiel. In de VS steeg de 10-jaars rente met 73 basispunten, in Duitsland met 45. De voornaamste reden is dat er meer renteverhogingen van de Fed zijn geweest dan waar eerder rekening mee was gehouden. Ook laat Amerikaanse economie een sterkere groei zien, wat inflatie verhogend werkt. Als laatste zijn er zorgen over de betaalbaarheid van de Amerikaanse overheidsschulden: De Amerikaanse overheidsschuld is opgelopen tot meer dan U$ 33.000 miljard en volgend jaar moet er U$ 4.500 miljard opnieuw gefinancierd worden tegen een flink hoger rentepercentage.
De wereldwijde aandelenindex is afgelopen kwartaal nauwelijks van zijn plaats gekomen. Per saldo is deze index inclusief ontvangen dividend 0,5% gestegen. Energiebedrijven waren de duidelijke winnaar. Deze sector steeg met 14% als gevolg van de sterk gestegen olieprijs. Hoewel wereldwijd vastgoed bij de grootste verliezers hoorde met een daling van -5% deed Europees vastgoed het juist heel goed met een stijging van 5%. Nutsbedrijven daalden -7% vanwege rentegevoeligheid van deze sector.
Valutamarkten
De rust op de valuta markten werd dit kwartaal bruut onderbroken. In de eerste twee weken werd de dollar 3% zwakker ten opzichte van de euro, daarna volgde een omgekeerde beweging. Per saldo bleef er een winst voor de dollar van 3% over. Dat kwam vooral door het toegenomen renteverschil tussen dollar obligaties en euro obligaties. Dat maakt de US dollar aantrekkelijker. Een zelfde beeld zagen we in de USD / Yen verhouding. De Japanse centrale bank is de enige die nog aan een ruim monetair beleid vasthoudt. Omdat de Bank of Japan de rente nog steeds laag houdt, terwijl de Fed en de ECB wel de rente hebben verhoogd daalt de Yen in waarde. In de afgelopen 2 jaar is de yen 25% verzwakt ten opzichte van de US dollar en 18% versus de euro.
